SEKUENTZIA DIDAKTIKO DIGITALA: GURE FAMILIAK

Ikasgelako testuingurua:

          Gure sekuentzia didaktiko digitala, Lehen Hezkuntzako Lehen Zikloan lantzeko da aproposa. Gela honetan, 16 neska-mutil daude eta hauen adinak kontuan hartuta, teknologia  berriekin duten harreman nahiko murritza da.

            Gelan, kultura ezberdinetako haurrak daude: gehienak bertakoak, bai erdal eta bai euskal familiatakoak, Ekuadorreko mutiko bat, bi neska txinatar eta senegaldar mutil bat.

            Gaia berez, ezaguna bazaie ere, ez dute jakintza handirik beraien errealitateaz aparte. Lotura afektibo handia dute adin honetako haurrek familiarekiko eta hori aprobetxatu nahiko genuke, familien inguruko jakintza eta ikuspegi ezberdinak ezagutu eta errespetatu ditzaten eragiteko.

            Ikasgelan ditugun baliabide teknologikoei dagokionez, esan beharra dago, ordenagailu bat eta arbel elektronikoa daudela eta gelaz kanpo, informatika-gela, 12 ordenagailurekin.

Helburuak:

Sekuentzia didaktiko honekin, ikasleak familia kontzeptua zentzu zabalean (definizioa, bere garrantzia, familia motak…) eta bere eta ikaskideen familiak, konkretuki, errespetatu eta ezagutzea.

Era berean, ikasleak teknologia berriekin harremanetan jartzen saiatuko gara, horretarako ariketa gehientsuenetan bitarteko digitalen bat egongo delarik.

Unitate hau, familia eta eskolaren arteko harremana hobetzeko tresna izan daiteke, baita ere. Izan ere, informazio iturri nagusietako bat, familia bera izango da eta honek gurasoak inplikatzea eta haurrari lanean laguntzea eragingo dugu. 

Landutako gaitasunak:

Egungo munduan hain beharrezkoak diren bitarteko digitalak eta teknologia berriak ia lehen aldiz hasiko dira ezagutzen. Honek, berebiziko garrantzia du, batzuentzat teknologia berri hauek, eta ordenagailua bereziki, nahiko ezezagunak direlako. 

Baliabide berriak erabiltzeari esker, gure aburuz, haurren interesa piztea lortuko dugu. Izan ere, egungo hezkuntza, oraindik, liburu eta fitxetan oinarritzen da, batez ere; eta nahiz eta hau gaizki ez egon, egungo errealitatean teknologia berriak hartzen ari diren indarra geroz eta handiagoa denez, hauek eskolan integratu beharra dago.

Landuko dugun gai honekin, erabilitako metodologiari eta baliabideei esker, honako oinarrizko gaitasun hauek landuko dira.

Ikasleen abiapuntua ikertu:

             Garrantzitsua izango da ikasleek gaiaren (familiaren) inguruan dituzten aurre-ezagutzak eta ideiak zeintzuk diren jakitea, gero geu hortik abiatu gaitezen. Horregatik, nahiz eta jarduera batzuk proposatu ditugun, aldaketa edo egokitzapenak egin beharko dira dituzten aurre-ideien arabera.

            Proposatu dugun lehen jarduera familiari buruzko solasaldia izan da eta hain zuzen ere, ikasleen aurre-ezagutzak jakitea izango da honen helburua, motibazioa eta interesa piztearekin batera.

Haurren jakin nahia piztu:

            Egungo belaunaldiei ikus-entzunezkoek arreta gehiago erakartzen diela ikusirik, jardueretan hauek sartzen saiatu gara, motibazioa handitu eta ikaskuntza-prozesua azkartze aldera. Honetarako Voki, Pixton, Jigsaw Planet, Hot Potatoes eta Mindomo programak erabili ditugu. Ikasleen adina kontuan hartuta, gehienetan irakasleak sortuko ditu bitartekoak, baina besteetan, aldiz, ikaslea izango da sortzailea. Azken hauei garrantzia handiago emango diegu ebaluatzerako orduan, noski.

Ibilbidea diseinatu:

Hemen klikatuta, Sekuentzia  Didaktiko Digitala burutzeko ikasleekin egingo ditugun jarduerak agertuko zaizkizu. 

Ebaluazioa:

Ebaluatzeko, honako errubrikaren bidez, ikasleari dagokion nota aterako du irakasleak. Errubrikan ikusi ahal izango duzunez, asko baloratu nahi izan dugu ikaslearen jarrera egokia prozesu osoan zehar eta teknologia berriekiko jarrera positiboa eta hauekin lan egiteko gogoa eta interesa. Errubrika osatzeko, irakaslea prozesu osoaren behaketan eta hartutako oharretan oinarrituko da, baita ikasleek ekoitzitako produktuetan ere.

LIVESTREAM PROCASTER

Programa honen bidez, zuzenean emititu dezakegu ordenagailuan egiten ari garena, edo kamera edukiz gero, grabatzen ari garen guztia. Gainera, emititutakoa geure kontuan gordeta geldituko da bideo moduan.

Irakasleontzat oso erabilgarria izan daiteke programa hau: klaseak grabatu ditzakegu eta ikasleek ordenagailuz etxetik bertatik jarraitu (gaixorik badago ikaslea…). Norbaitek egun hartakoa errepasatu nahi badu ere, eskuratu lezake azalpena. Bestela, ikasgelako telebista kanal propioa sortu dezakegu eta bertatik emititu eskolan egindako esperimentuak, ekintzak… Horrela, gero Hauek gurasoek, beste irakasleek, lagunek… ikus ahal izango dituzte.

Watch live streaming video from geuhiruok at livestream.com

SCRATCH: Nosy the Witch Visiting the Town

Conoce más sobre este proyecto


HELBURU HEZITZAILEA: 
    -   Herriko gune eta eraikin batzuen ingelerazko izenak ikastea eta irudiekin lotzea.
    -   Ingelerazko hitz hauek nola ahoskatzen diren ikastea

LANDUTAKO GAITASUNAK ETA HORREN ZERGATIA:

-   Hizkuntza-komunikaziorako gaitasuna:

Scratch honekin hitzezko eta idatzizko ingelera lantzen da gai konkretu bati buruzko (herriari buruzko) ikasleek duten hiztegia aberasteko. Hitz hauek beren herriko irudiekin lotzeak prozesua errazten du, gainera.

-    Gaitasun digitala eta informazioaren trataerakoa:

Teknologia digitala erabiltzen jakin behar da scratch-a erabili edo bat egiteko. Erabilpenak ez du trebetasun handiegirik ematen, bai ordea, bat egiteak. Zer egin nahi duten erabakitzea, nola egin pentsatzea, dituzten baliabideez ohartzea… izango dira, besteak beste, jarraitu beharko dituzten urratsak.

-    Ikasten ikasteko gaitasuna:

Scratch honetan ikasleek ingelerazko hitza (idatziz) eta ahoskera egokia batera jasotzen dituzte  eta bi irudi ezagunen (beraien herrikoak) artean hitzari dagokiona hautatu behar dute. Horrela, adibide ezagunekin, motibazioa handiagoa da eta ikasketa eta barneratze prozesuak azkarragoak.

-    Norberaren autonomiarako eta ekimenerako gaitasuna:

Geuk egindako scratchean ikasleek bi aukeren artean egokia dena hautatu beharko dute, erabakia hartu.

NORI ZUZENDUA:

Egin dugun Sratch-a Lehen Hezkuntzako bigarren eta hirugarren ziklokoentzat litzateke egokiena.Beste aukera bat izan daiteke proiektu edo praktika gisa ikasleei Scratch bat eraiki dezaten eskatzea. Bere konplexutasuna dela eta, Lehen Hezkuntzako hirugarren zikloan, eta batez ere, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan ikusten dugu egokiena hau burutzea, baita hortik aurrera ere. Irakasleak scratcha eginda ematea baino askoz aberatsagoa izango da ikasleak berak egitea, prozesu osoa ezagutuko baitu, erabakiak hartu beharko baititu, landutako gaia ongi ulertu beharko baitu, scratch progamak eskaintzen dizkion baliabideak ezagutu beharko baititu… eta azkenean, lan horren guztiaren fruitua jasoko baitu, egindako esfortzuaren araberako merezimendua jasoz. Garrantzitsua izango da, irakasleak laguntza ematea prozesuan zehar eta malgutasuna erakustea ikasleak gustuko gaia aukera dezan.

ABANTAILAK:

Teknologia berri gehienekin gertatzen den bezala, ikus-entzunezko baliabide bat denez Scratch-a, oso lagungarri zaigu aurrean ditugun ikasleen ezaugarriak kontuan hartuta. Izan ere, egungo belaunaldia informazioa irudi eta ahotsen bidez jasotzera ohituago dago eta ikasketa prozesua azkartzen du. Ikasleek ez dute prestakuntza handirik behar bere erabilerarako eta benetan proiektu dibertigarri eta motibagarriak egin daitezke nahiko modu errazean.

BEHARREZKO BALIABIDEAK:

Ordenagailua eta internet beharrezkoak dira bitarteko hau erabiltzeko. Scratch ikasleek sortu behar badute, berriz, Scratch programa ere bai.

Watch live streaming video from geuhiruok at livestream.com

GLOGSTER: KULTURARTEKOTASUNA

HELBURU HEZITZAILEA:

“Milaka kolore, milaka kultura, eskutik heldu eta jalgi mundura!” dioen kartel honek, kulturartekotasuna eta integrazioa bultzatzea du helburu. Desberdinak gara, baina baita berdinak ere zentzu askotan, eta beraz, bakoitza bere ezaugarriekin, den bezala, mundura salto egitera gonbidatzen gaitu kartelak, errespetuan eta aniztasunaren aberastasunean oinarrituta.

LANDUTAKO GAITASUNA ETA HORREN ZERGATIA:

Eginda dagoen kartela ikusteak ez du gaitasunik bultzatzen, kontzientziazioa bultzatzea eta balore batzuk transmititzea soilik (ez da gutxi lortzen bada, baina lortuko dela ez da ziurra eta gaitera, ebaluatu ezin daitekeen gaitasuna da).

Ikasleak horrelako kartelak egiten jarrito bagenitu, berriz, honako gaitasunak landuko genituzke:

-   Hizkuntza-komunikaziorako gaitasuna: 
     Bai idatzizko, bai irudi bidezko hizkuntzak garrantzia handia dute horrelako karteletan;
     izan ere, eraginkorra izango bada, mezu garbia, zehatza, motza, inpaktua sortuko
     duena… izan beharko du. Horregatik, ikasleak zer adierazi pentsatu ondoren, nola eta
     zein baliabideren bidez egingo duen erabaki beharko du, esan beharrekoa laburtuz eta
     lema egokia bilatzen saiatuz.

-   Gaitasun digitala eta informazioaren trataerakoa: 
      Kartela egiteko, Glogster programa erabiltzen jakiteaz eta bertako baliabideak (irudiak, hondoak, testuak…) ezagutzeaz gainera, komenigarria izango da bestelako irudiak eta apaingarriak topatzeko bilatzaileak erabiltzeko gai izatea. Horrez gain, adierazi nahi denari buruzko informazioa egoki eta zehatza bilatu beharko da kartelak arrakasta izango badu.

-   Norberaren autonomiarako eta ekimenerako gaitasuna: 
     Ikaslea librea izango da nahi duen gaia, balorea, jarrera… adierazteko eta berak erabaki
     beharko ditu eman beharreko pausuak zein bidetarantz emango dituen.

NORI ZUZENDUA:

Kartel hau egokia da Ikastetxeko edozein lekutan (gelan, kiroldegian, pasilloan, jangelan…) jartzeko.

Glogster programa, berriz, erabiltzeko oso erraza da eta denetarik egin daiteke: balore eta jarrerak bultzatzeko kartelak (birziklapena, kulturartekotasuna, berdintasuna…), irteera eta ekintzetarako deialdiak, apaingarriak, proiektorearen bidez muralak… Horregatik, Haur Hezkuntzako bigarren ziklotik hasi eta Lehen Hezkuntzako ikasle guztiekin erabilgarria da.

BEHARREZKO BALIABIDEAK;

Ordenagailua, interneta eta Glogster programa.

geuhiruok on livestream.com. Broadcast Live Free

JIGSAW PLANET: Euskal Herriko mapa politikoa

12 Euskalherria

HELBURU HEZITZAILEA:

            Ikasleek puzzlea eginez psikomotrizitate fina lantzeaz gain, begi-eskuen arteko koordinazioa ere landuko dute. Puzzlean Euskal Herriko zazpi lurraldeen izenak eta kokapena ikusi eta ikasiko dituzte.

LANDUTAKO GAITASUNAK ETA HORREN ZERGAITIA:

  a) Ikasten ikasteko gaitasuna:   
Ikasleek era autonomoan eta akatsetatik ikasiz eskuratuko ditu gaiaren inguruko nozioak.

  b) Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko gaitasuna:
Puzzlea ordenagailuan egiteko, saguaren kontrola eta maneiua ikasteaz gain, espazioaren
nozio egokia izan beharko du. 
  c) Matematikarako eta logikara gaitasuna: 

Puzzleko pieza bakoitzaren ezaugarriak kontuan hartuz eta logika erabiliz kokatu beharko  

ditu.

NORI ZUZENDUA:

            Programak pieza kopurua eta hauen forma hautatzeko aukera ematen digunez, Haur Hezkuntzako bigarren zikloan eta Lehen Hezkuntza osoan erabilgarria da. Zikloaz gainera, ikasle bakoitzaren trebetasun eta gaitasunak ere kontuan hartu beharko dira eta egokitzapenakegin.

DAKARTZAN ABANTAILAK:

            Puzzlea egiten jolastu eta ondo pasatzeaz gainera, kasu honetan geografia ikasteko aukera izando du. Lehenago esan bezala, pieza kopurua aukeratu ahal izateak ere asko lagunduko digu haur bakoitzaren beharretara egokitzeko.

ERABILI BEHARREKO ERREKURTSOAK:

         Jigsaw Planet programa, ordenagailua eta landu nahi dugun irudia.

geuhiruok on livestream.com. Broadcast Live Free

VOKI: Gure aurkezpena

Vokia aurkezpena egiteko erabili dugu.

HELBURU HEZITZAILEA:

            Voki honen helburu nagusia haurren inplikazioa lortzea da. Haientzat oso motibagarria izan daiteke lagun birtual bat izatea eta modu honetara, haiek arreta handiagoa jartzea eta gehiago ikastea lortuko dugu.

            Klasean modu askotan erabil daiteke, eta oso egokia da aurkezpenak egiteko, guk proiektu honetan egindako gisan, esate baterako, edota, lan berri baten aurkezpena egiteko…

LANDUTAKO GAITASUNAK ETA HORREN ZERGATIA:

a) Hizkuntza-komunikaziorako gaitasuna
       Beste bitartekoetan ez bezala, honetan haurrek ahozkotasuna landu dezakete.  Honengatik,gaitasun hau lantzen dela uste dugu.
b) Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko
gaitasuna.      Bitarteko honek teknologia digitala nola erabili behar den jakiten laguntzen duelakoan gaude.

NORI ZUZENDUTA DAGO?

            Gehienbat Lehen Hezkuntzako lehen ziklorako egokia dela uste dugu. Hurrengo bi zikloetan ere erabili daitekeela uste badugu ere, pentsatzen dugu haurrak ez liratekeela hainbeste motibatuko.

DAKARTZAN ABANTAIAK:
            Irakaslearentzat klasea emateko beste modu bat izan daiteke, ikasleen arreta deituz eta klasea arinagoa eginez.

Gainera, gaur egun oso zaila den zerbait lortzen lagundu dezake: haurrak motibaturik egoten. Horregatik oso komenigarria deritzogu bitarteko hau erabiltzeari.

ERABILI BEHARREKO ERREKURTSOAK:

            Nahikoa izango da klase proiektore bat eta ordenagailua izatea. Hala ere, komenigarriagoa deritzogu bakoitzak ordenagailu bat izatea, horrela nahi duten unean begiratu ahal izango baitute Vokia.

Watch live streaming video from geuhiruok at livestream.com

MINDOMO: Goazen Txindoki mendira!

Geuk egindako mindomoa ikusteko, egin klik hemen.

HELBURU HEZITZAILEA:

            Haurrek mendira joateko behar dituzten errekurtso guztiak ikastea; eguraldia, motxila nola prestatu, ibilbidea, arauak… da, mindomo honen, helburu hezitzailea.

LANDUTAKO GAITASUNAK ETA HORREN ZERGATIA:

a) Norberaren autonomiarako eta ekimenerako gaitasuna:

Aukeratu dugun gaiarekin, ikasleen autonomia bultzatzea dugu helburu, mendira joan  aurretik, eta bertan egin beharrekoak eta baita egin behar ez direnak ere, azalduz.
Gainera, haurrek Mindomoa sortzen badute, haien autonomia bultzatzen ariko gara. Beraz, eta horrela garatzekotan, gaitasun hau lantzen ariko ginateke.

b) Hizkuntza-komunikaziorako gaitasuna:
    Mapa kontzeptualean gai berdinari lotuak dauden kontzeptu asko ikusten direnez, hizkuntza landuko da.

c) Ikasten ikasteko gaitasuna:
    Ikasleek era autonomoan eta akatsetatik ikasiz eskuratuko ditu gaiaren inguruko nozioak.

d) Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko gaitasuna:
     Natura eta ingurumena landu ez ezik, ikasleek zenbait programa, Mindomoa, hain zuzen ere, erabiltzeko gaitasuna garatuko dute.

NORI ZUZENDUTA DAGO?

Guk egindako mindomoa, Lehen Hezkuntzako edozein mailatarako egokia bada ere, esan dezakegu, lehen zikloan erabilgarriagoa dela, bertan autonomia garatzen delako, besteak beste.

DAKARTZAN ABANTAILAK:

Mindomoa betiko irakasteko modua baino bisualagoa da. Argazkiak txertatu daitezke eta baita bideoak ere. Gainera ez dago zergatik eskema testuz bete, nahi bada notak txertatu daitezke eta horrela grafikotasuna handiagoa da.
Beste abantaila bat haurrak berarekin ibili ahal izatea da, ikasteko modua, beraiek praktikara eramatea baita.

ERABILI BEHARREKO ERREKURTSOAK:

            Mindomorekin aritzeko haur bakoitzak ordenagailu bat izatea, eta bertan interneta edukitzea nahikoa izango dira.

Watch live streaming video from geuhiruok at livestream.com

PIXTON

komikia ikusteko argazkiaren gainean klika ezazu.

HELBURU HEZITZAILEAK:

         Guk buruturiko komikia; Ingurumena zain dezagun!, ingurumena zaintzeaz ikasleak ingurumenaren kontzepzio global batera hurbiltzeko prozesua lantzen da. Zeinean BALORE, JARRERA eta GAITASUNAK aldatzen saiatzen gara. Helburu nagusia, gizabanakoak natur baliabideen kontserbazio eta erabileran, eta bizi kalitatearekin zerikusia duten gaietan jarrera KRITIKOA eta PARTEHARTZAILEA hartzea da.

LANDUTAKO GAITASUNAK ETA HORREN ZERGATIA:

            Bitarteko honekin lan egiten dugunean, ikasten ikasteko gaitasuna, norberaren autonomiarako eta ekimenerako gaitasuna, eta informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko gaitasuna lantzen dela ikusten dugu.

            Bestetik, komikiari ematen zaion funtzioaren arabera, beste hainbat gaitasun jorratzen dira. Gure sortutako komikia kontuan hartuta, ikasleak zientzia, teknologia eta osasun-kulturarako gaitasuna lantzen dute.

            Hori ez ezik, haurrek hizkuntza idatzira hurbilketa egiten dute, elkarrizketak sortzean, ortografia eta lexikoa landuz.

NORI ZUZENDUA DAGO:
          Lehen hezkuntzako bigarren eta hirugarren zikloko ikasleak komikiak sortzeko gai direla pentsatzen dugu, beraz ikasle horien hezkuntzan egokia litzateke bitarteko hau erabiltzea.Izan ere, lehenengo ziklokoek ingurumenarekiko kontzientzia gutxiago izaten dutenez, komenigarria da, guk komikia irakurriz, ikasleak gaur egungo egoerara hurbiltzea. Beraz, lehenengo zikloko ikasleen kasuan, bitarteko honetan sortutako komikiak erabili daitezke, ikaskuntza- irakaskuntza prozesua osotzeko baliabide bezala.


DAKARTZAN ABANTAILAK:
        Pixton baliabide pedagogiko informatiko honek, komikien bidez edozein istorio kontatzeko aukera bikaina ematen digu, gai teorikoak modu interesgarri batean lantzeko aukera eskainiz. Aldi berean, baliabide honen bidez, haurrek komikiaren munduan sartu daitezke, haien irudimena garatuz. Oso garbi dago, ikasleriak nahiago duela ikus baliabidea irakur baliabidearen ordez eta hobe bereganatzen dituela baliabide koloretsu eta mugimenduzkoak, liburuak baino.

            Pixtonak aukera bikaina eskaintzen digu ezagutzak komikien bidez transmititzeko. Bertan, marrazkiak diseinatzeaz gain, mezuak idatzi daitezke eta horien bitartez irakaskuntzaren parte bilaka daiteke baliabide hau. Helburua, ez da pixtona nola egin ikastea, baizik eta pixtona bitarteko bezala erabiliz, beste gai batzuetan barneratzea eta ezagutzak berritzea.

ERABILI BEHARREKO ERREKURTSOAK

       Pixton erabiltzeko orduan oinarrizko errekurtsoak ordenagailua eta internet dira. Bitarteko honen kasuan internet guztiz beharrezkoa da, bertan sortu eta erabili behar direlako eginiko komikiak.

Watch live streaming video from geuhiruok at livestream.com

1. EKARPENA

Teknologia berriak: Ikasleen segurtasuna 

Internet: eskolaren erronka berriak

Artikulua irakurtzeko klikatu hemen

Gaur egun, Teknologia berriek hartu duten garrantzia ikusirik, hauen erabilera onuragarria izango delakoan gaude, baina hemen ikusi dezakegun bezela, desabantailak ere anitzak direla ohar gaitezke. Nahiz eta bakarkako garapenerako emankorrak eta onuragarriak  izan, pasibotasunera eraman dezakete eta honez gain, sozializatzeko arazoak ere ekar ditzakete, batez ere haurren artean.

Internetek izan dezakeen arriskuei dagokienez, guztion ardura da adin txikikoak babestea, sarea modu atsegin eta baikorrean erabil dezaten. Gizarteko sektoreek aukera izango dute Internet segurtasunez erabiltzen laguntzeko, baita sarean erantzukizunaren kultura sortzeko ere. Irakasleek ikastetxeetatik egindako lana oso garrantzitsua da, baina gogoan izan behar dugu arazoa ez dela ikastetxeena bakarrik: zenbait inkestaren arabera, ikasleen %60-80k ikastetxetik kanpo erabiltzen du Internet.

Nolanahi ere, ikastetxean heziketa eta prebentzioa izango dira beti babeserako tresnarik onenak. Izan ere, ez dago irakasleen orientazioa eta gainbegiratzea ordezkatuko dituenik. Ezin da irtenbide teknologikoen esku bakarrik utzi. Aitzitik, Internet segurtasunez erabiltzeko hainbat neurri hartu behar dira.
 
Ikastetxeek beren estrategia landu beharko lukete, errealitateari jarraiki eta ikastetxearen baloreekin bat etorriz. Gainera, nahitaezkoak dira neurriak adostutakoak izatea eta irakasle, guraso, zuzendari eta ikasleek parte hartzea, orduan eta eraginkorragoa izango baita. Horren guztiaren oinarrian dago Internet guztiontzat ziurrago eta onuragarriago bihurtzeko xedea.

2. EKARPENA

IRAKASLEAK eta TEKNOLOGIA

  

Artikulua irakurri nahi izanez gero klikatu hemen

Eskolaren helburuetariko bat, ikasleak gizarteratze prozesurako prestatzea da, eta horretarako gaitasun eta balore egokiak transmititzeaz arduratzen gara. Horien artean, aro digitalean abileziaz mugitzeko behar duten prestakuntza.

Baina, nork prestatu behar die horretarako? Nork lagunduko die teknologian behar duten gaitasuna eskuratzen? Haur eta gazte askok euren kabuz ikasten dute, etxean edota lagunekin. Baina, eskolak gaitasun egokiak eskuratzen lagundu beharko luke, ikaskuntza prozesua osotasunean hartuz.  Baina hemen, irakasleriaren prestakuntza faltarekin egiten dugu topo.
 
Teknologia berriekin zerikusia duten ikasgaiak nahiko berriak dira. Beraz, irakasle dabiltzan askok ez daukate teknologien inguruko ezagutzarik (autodidaktak eta interesa dutenak kenduta, noski). Batzuk ordenagailuarekin ibiltzeko arazoak izaten dituzte. Hori balitz guztia, hesituz konponduko litzateke; ikastaroen bidez, adibidez. Baina INTERES FALTA da arriskutsuena. Batzuetan nagikeriagatik, besteetan denbora faltagatik, beste batzuetan erabilerarik ikusten ez diotelako, irakasleriaren zati handi bat ez dago prestatuta aro digital batean lan egiteko. Hori ikasleen kalterako da, ez baituke feedback egokirik jasoko, ezta, gaitasunak lantzeko aukerarik ere.

Eusko Jaurlaritzak, informatikaz eta teknologiaz informatu daitezen, hainbat ikastaro eskaintzen dizkie irakasleei. Batzuetan, beharrezkoak ere izaten dira. Ondo deritzogu ikastaro hauek eskaintzea, baina eraginkorrak al dira? Askotan, denbora librea kentzen diete irakasleei eta asko, ez daude prest denbora hori horretan erabiltzeko. Bestalde, batek baino gehiagok pentsatuko du, “Orain arte ez baldin badut bitarteko digitalik erabili, zertarako hasi?”

Gure ustez,  hor dago akatsa. Ikastea ez da bere horretan gertatzen den zerbait. Prozesu luze bat da, etenik ez duena. Gainera, gizartean parte-hartzeko prestatuko ditugu haurrak eta gure lana gizarte hori ezagutzea izango da eta gaitasun eta balore konkretu batzuk suztatzea. Esan bezala, informatuak mantentzeko eta ikasten jarraitzeko erabaki propioak hartu beharko ditugu, bai ikasleen eta  baita gure onurarako ere.

3. EKARPENA

TEKNOLOGIA BERRIAK HEZKUNTZAN

Hautatzearen arrazoia:

Egun, ikastetxe eta hezkuntza arloan, teknologia berriak gero eta murgilduago daudela esatea, ez da ezer berria esatea. Guztiok dakigu gaur egun daukaten garrantzia, eta bideo honetan, hau azaltzen zaigu, besteak beste. 

Laburpena eta iruzkina: 

 

Bideo hau ikusterakoan, lehenik eta behin esaten diguna, zera da: teknologia berriak, zientzia ezberdinetan aurrerapenak gauzatzen laguntzen duten bitartekoak direla. Historian zehar etengabe aldatzen, birmoldatzen eta hobetzen joan diren bitartekariak dira, hain zuzen ere.

Urte batzutako eta baita gaur egungo erabilera eta aurrera pausoak ezagutzen baditugu ere, zailagoa da jakitea etorkizunean izango duten garrantzia. Hala eta guztiz ere, eta egungo egoeran oinarrituz, garrantzi handia izango duten bitartekariak izango direla esaten ausartuko ginateke.

Informazioaren eta komunikazioaren teknologian murgilduta bagaude ere, errealitate hau ez dator bat hezkuntzarekin. Hezkuntzan lan handia egin beharra dago, oraindikan ere. Bitarteko hauek hezkuntza tresna gisa hartu behar dira, eta ez, aisialdirako tresna gisa, alegia.

Ikasleak, etorkizunerako gizarterako hezi behar ditugu. Teknologia berriak ematen dituzten abantailak kontuan hartzen baditugu, erantzunkizunak hartzen dituen ikaslea izango dugu gelan, parte hartze aktiboa daukan ikaslea, motibazio handiagoa duen ikaslea, ikasketa esanguratsua gauzatzen duen ikaslea… hitz batean esanda, bere kabuz lana aurrera ateratzen duen ikaslea izango dugu, eta ez orain arte bezala, dena egina ematen zitzaion ikasle pasiboa.

Hala eta guztiz ere, eta arestian aipatu dugun moduan, hau lortu ahal izateko, baliabide hauek modu eraginkorrean eta kontzienteki aplikatu behar dira.

4. EKARPENA

ESKOLA 2.0, ESKOLAN LAN EGITEKO MODU BERRIA

Hautatzearen arrazoiak:

Bideo hau hautatu nahi izan dugu, EAEko Hezkuntza Sisteman txertatu den azken berrikuntza erakusten duelako, hau da, Eskola 2.0 programa eskoletan aplikatzea, eta gainera, EITB-ko albistegietarako egindako erreportajea delako, hemen esandakoa askok modu ez oso kritikoan barneratuko dutelarik.

Iruzkina:

Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak abian jarri berri duen Eskola 2.0 programa, zeresan eta buruhauste asko ematen ari da azken ikasturteotan, Saltsa honetan, gainera, denetariko irakasle eta ikasleez gain, politikariak, adituak, gurasoak eta jendarte sistema bera ere nahastuta ageri zaizkigu. Saltsak, zapore gazi-gozoa du oraingoz.

Programa honek ikasgelara arbel digitala ekarri du, baita ikasle adina Notebook ere, denak sarean konektatuta, interneterako sarbidearekin, euskaraz eta software askea erabiliz. Inbertsio handia ere suposatu du EAEko biztanleentzat eta bideoak dioen bezala, orain etekina ateratzea irakasleei dagokie. Gure ustez, ez hauei bakarrik, baita saltsa honetan sartuta dauden guztiei ere. Ardura denona da.

Irakasle izango garenez, ordea, geure egungo egoera eta etorkizun hurbila aztertuko ditugu. Alde batetik, jada eskoletan urte dezente daramatzatenak daude, hezkuntza tradizionala jaso zutenak, urteak pasa diren heinean batzuk egungo garaietara egokitu direlarik eta besteak ez. Denak, ordea, teknologia berriekin asko trebatu gabeak eta gaiarekiko beldur eta distantzia handiarekin. Bestetik, badira erdi-parekoak deituko diegunak, esperientzia pixka bat dutenak, bai eskoletan baita ordenagailu eta teknologia berriekin ere. Eta azkenik, gu, etorkizuneko irakasleak, eskolan esperientzia gutxi, baina teknologia berriekin ohituak (ohitura onak edo txarrak, hori beste eztabaida bat da).

Beraz, benetan uste dugu teknologia berriak eskolan sartzea alferrik dela, gero beldurragatik, ezjakintasunagatik edo ohitura txarrak izateagatik irakasleak ez bagara hauei hezkuntzarako erabilera egokia emateko gai. Bideoko irakasleak halaxe zioen: “ irakasleok formakuntza jaso behar dugu, eguneratu beharra daukagu, teknologia hezkuntza sartu beharra daukagu”.

Egia da, irakasleok etengabe formatzen eta birziklatzen aritu behar dugu hezkuntza eta jendartea ez baitira inola ere estatikoak. Geuri dagokigu formatzea, baina gobernuek ere erraztasunak jarri behar dituzte horretarako: ikastaroak antolatu, jardunaldiak egin, eskolen eta profesionalen arteko hartu-emanak erraztu, bultzada ekonomikoak eman…

Izan ere, teknologia berriak eskoletan sartu beharra daude, ez jendartean oso presente daudelako, hezkuntzarako benetan erabilgarri direlako baizik. Irakasleok garbi izan behar dugu orain ez garela informatika aditu bilakatu behar eta ez ditugula informatikan adituak izango diren ikasleak sortu behar. Irakasleok, profesionalak izan behar dugu teknologia berriek hezkuntzari nola lagun diezaioketen aztertzen eta ikasgelan aplikatzen.

5. EKARPENA

IKTak LEHEN HEZKUNTZAN (Jakintza Ikastola)

Hautatzearen arrazoiak:

Jakintza ikastolakoen bideo hau interesgarria iruditu zaigu hiru arrazoi nagusirengatik; bata, Hezkuntza eta Teknologia Berrien gaiak zuzen-zuzenean lantzen dituelako; bigarrena, ikasleek Teknologia Berrien aritzeko duten trebetasuna eta ilusioa agerian geratzen delako; eta azkenik, komenigarria den hezkuntza eredua aplikatzen delako, ikasleak protagonista, irakaslea bideratzailea eta ikasleen beharretara egokitutako hezkuntza.

Iruzkina:

Bideoak bi adibide ematen dizkigu: alde batetik, Lehen Hezkuntzako 1. mailako ikasleak (6 urte) GCompris eta Tuxpaint erabiltzen; eta bestetik, Lehen Hezkuntzako 6.mailako bi ikasle, ikaskideei Google Sites nola erabili azaltzen.

Lehen adibidean, 6 urteko haurrek bakoitzak bere eskolako ordenagailu eramangarriarekin nola lan egiten duten agertzen da. Ikasleek ordenagailuz hainbat marrazketa eta idazketa ariketa egiten dituzte, ariketa berdinak denek, baina bakoitzak bere modura eta bere erritmoan.

Horretaz gain, lan-giro ederra sortzen da: elkarri laguntzen diote, denak daude kontzentratuta, lanean gogoz eta ilusioz ari direla nabari zaie… Bukaeran, dena txukun-txukun jasotzen dute eta bateria kargatzen jartzeaz arduratu behar izaten dira.

Bigarren adibideari dagokionez, berriz, zer esan… Hitz bakarrean: etorkizuna. Hauxe da etorkizuneko hezkuntzaren eredu garbia. Ikasle batzuk gainerako ikaskideei beraiek beren kabuz (edota irakaslearen laguntzarekin) ikasi eta deskubritutakoa azaltzen. Formula magikoa da hau: azalpena ematen ari direnek sakondu egiten dute ikasitakoa eta komunikazioa lantzen dute, baita giza-harremanak ere; eta ikaskideek, berriz, bere maila berdinekoengandik berehala ikasten dute eta gogoz saiatzen dira hurrengoan beraiek izan daitezen azalpena emango dutenak.

Ikasleek, gainera, lan batek eskatzen duen prozesu osoa barneratzen dute: programa edo aplikazio bat aztertzen dute, bere baliagarritasuna ikusi, nola erabilpena landu “saltxeatuz”, azalpena emateko prestatzen dira, azalpenak egokitzen dituzte ikaskideek ulertu ezean, lagundu egiten diete zailtasunak dituztenei, harremanak lantzen dituzte, galderei eta arazoei erantzun behar diete…

Eta amaieran, egindako lanaren epe laburreko emaitza eta saria dator: ikaskide eta lagunen txalo zaparrada eta errekonozimendua.

Ziur gaude, hau baino sari hoberik nekez jasoko duela haur batek eta honek eragingo dion ilusioa eta berriro lanari ekiteko gogoa ez dagoela dirutan ordaintzerik. Beraz, bada garaia, pasa diezaiegun hitza ikasleei. Benetan eskertuko digute eta guk geuk ere, benetan eskertuko dugu.

6. EKARPENA

TEKNOLOGIA BERRIAK IKASTETXEETAN
(Iker Laskibarren artikulua Hik Hasi-n)

 Artikulua irakurri nahi izanez gero klikatu hemen

Aukeraketaren zergatia:

Artikulu honek irakasgai honetan landu diren ideiekin lotura handia dauka, askotan aipatu ditugun teknologia berrien alde onuragarriak zehaztu eta hauek, hezkuntzan duten garrantzia azpimarratzen dituelako.

Aldi berean, ondoko galdera honen inguruan aritzen da: Zergatik Teknologia Berriak ikastetxeetan?

Laburpena:

Dirudienez, Teknologia Berriak ikastetxeetan sartu egin behar dira. Ia inork ez dauka dudarik. Dena den, gutxienez zalantza sortu behar zaigulako ustean nago: Teknologia Berriak sartu behar al dira ikastetxeetan? Zergatik?

Batzuek diote ikastetxeetako lana sozializatzea dela. Beraz -jarraitzen dute-, Teknologia Berriak gizartean daudenez, ikastetxeek teknologien mundu horretan bizitzeko trebetasuna garatu behar dute. Denok dakigu indarkeria ere gizartean dagoela, baina hori ez da nahikoa gure ikasleak jotzeko edo babes teknikak erakusteko. Orduan, zergatik sartu behar dira Teknologia Berriak ikastetxeetan? Arrazoi sinpleago bategatik: Teknologia Berriek hezkuntza arloan aukera interesgarriak eskaintzen dizkigutelako, eskoletara iristeko eta sartzeko denbora luzea behar izan badute ere.

Hasiera batean, ordenagailuek izugarrizko itxaropena sortu zuten hezkuntza esparruan, irakasleen ordez arituko zirela pentsatzera ere heldu zelarik.

Baina uste hau aldatu eta ordenagailuak bazter batean utzi ziren, ia ezertarako ez zutela balio argudiatuz. Makina garestiak ziren eta irakasleei ez omen zieten batere laguntzen. Alabaina, Internet sortu zenean makina hauekiko ikuspegia berriro aldatu egin zen.

Egia da interneten agerpenak sekulako iraultza suposatu zuela teknologia berrien inguruan, honek ate asko ireki zituelako. Alde batetik, testuak formatu digitalean gorde ditzakegu.

Bestalde, txat solasguneen bidez ikasleek edozein herrialdetako ikasleei idatz diezaiekete eta beraiengandik erantzuna jaso, aldi berean. Interneti esker, eskolako web orrian gurasoei bidalitako oharrak, ikastetxearen Hezkuntza Proiektua, curriculuma, gaien apunteak, etxerako lanak, ezagupenak sakontzeko bibliografia, ordutegiak eta abar jar ditzakegu.

Are gehiago, ordenagailuek informazioaren ateak irekitzen dizkigute, nahi dugun gaiari buruzko informazioa aurki dezakegularik.

Ez dakigu nola aldatuko diren gauzak, ezta norantz aldatuko diren ere. Nolanahi ere ziur gaude mundu hau mugitzen ari dela eta nahitaez, Teknologia Berriak eta hezkuntza nonbait topatuko direla dirudi.

Iruzkina:

Artikulu hau 2002ko urtarrilean argitaratua da, eta urteak pasa arren, gaur egungo egoera oso antzekoa dela esan beharra dago. Askoz baliabide gehiago ditugu, baina ez dakizkigu ondo erabiltzen, edo saila egiten zaigu ez baitaukagu esperientzia gehiegirik. Bestetik, askok ez dute pentsatzen hezkuntza arloan, teknologia berriek abantaila eta aukera asko eskaintzen dizkigutenik. Eta egia bada ere, jende asko, oraindik, teknologia berrien aurka agertzen da.

Testu honen bidez lortu nahi den gauzetako bat pertsona hauen ustea aldatzea da. Horretarako, lehendabizi teknologia berrien inguruan izan diren usteak eta hauen erabilpenaren ondorioak aztertzea komeni litzateke, honelako artikuluak irakurriz.

Ezin dugu esan orain arteko hezkuntza sistema okerra izan denik, edo bide txarretik joan denik. Baina, orain eta batez ere teknologia berriek eskaintzen dituzten onurak eta aurrerakuntzek bidea zabaldu dutenez gero, beste hezkuntza sistema baten aurrean aurkitzen gara. Sistema iraultzailea eta orain arte pedagogia ulertzeko modua aldatu duena. Gaur egungo ikasleak, aktiboki parte hartu behar du ikaskuntza sisteman, bere autonomia askoz handiagoa da. Hitz gutxitan esanda, ez zaioa dena eginda ematen, askotan bila irten behar du.

Horretarako, sekulako iraultza suposatu zuen interneten sorrerak, askotako abantailak ekarri zituen, era anitzeko baliabideak garatuz. Adibidez; posta elektronikoaren erabilpenaren bidez testuak momentuan bidali eta irakurtzeko aukera, testuak formatu digitalean gordetzeko aukera, txat solasguneen bitartez beste ikaskideekin hitz egiteko a edo informazioa partekatzeko aukera, web orrien bidez edozein eratako informazioa eskuratzeko aukera... ikasketa interaktiboagoa sortuz.

Baliabide didaktiko hauei esker ikastetxeetan eten digitala saihestu, inklusio digitala bultzatu, ikaskuntza esanguratsua lortu eta etorkizuneko gizarterako hezi ditzakegu gure ikasleak. Aldi berean, teknologien bidez irakaskuntzaren helburu ugari lortu daitezke, ikasleen motibazioa handitzea eta hauen autonomia sustatzea, besteak beste.